Σε έξαρση βρίσκεται το φαινόμενο της παράνομης άφιξης εξαθλιωμένων μεταναστών στα νότια παράλια της Κρήτης, που αναμένεται να κλιμακωθεί περαιτέρω ως αποτέλεσμα γεωπολιτικών μεταβολών σε περιοχές της Ασίας και της Βόρειας Αφρικής, με την ελληνική πολιτεία μέχρι σήμερα να μένει αδρανής στο διογκούμενο πρόβλημα.
Ενδεικτικό της κατακόρυφης αύξησης στις εισόδους παράνομων μεταναστών είναι ότι το 2023 είχαν καταγραφεί 21 περιστατικά με 798 μετανάστες και από την αρχή του 2024, δηλαδή μέσα σε μόλις ενάμιση μήνα, 11 περιστατικά με 634 μετανάστες! – τελευταίο κρούσμα οι 40 μετανάστες που διασώθηκαν νότια της Γαύδου την Τρίτη 13 Φεβρουαρίου.
Την ίδια στιγμή, προβληματισμένη η κοινωνία της Κρήτης παρακολουθεί τη νότια ακτογραμμή του νησιού να έχει μετατραπεί σε μια … ευρύχωρη πύλη εισόδου και το Λιμενικό Σώμα, αποδεκατισμένο, με απαρχαιωμένα επιχειρησιακά μέσα, να τελεί σε παρατεταμένη κατάσταση συναγερμού!
Το Λιβυκό πέλαγος δεν είναι … Αιγαίο
Η γεωμετρική αύξηση των αφίξεων συνεπάγεται τη συνεχή καταπόνηση των Λιμενικών Αρχών της Κρήτης, οι οποίες έχουν αφεθεί χωρίς … σωσίβιο να επιχειρούν στο αχανές Λιβυκό Πέλαγος και να οργανώνουν έρευνες εντοπισμού και διάσωσης ανθρώπινων ψυχών, όπως επιτάσσει το διεθνές και ευρωπαϊκό δίκαιο.
Στο ίδιο έργο θεατές οι λιμενικοί μας, καλούνται στο καθήκον, κάθε φορά που είτε λόγω θαλασσοταραχής είτε λόγω μηχανικής βλάβης, παλιά, ξύλινα, αλιευτικά σκάφη με αφετηρία τη Λιβύη και προορισμό την Ιταλία – σύμφωνα με όσα έχουν υποσχεθεί τα κυκλώματα διακινητών στους μετανάστες,- πλέουν ακυβέρνητα στη θάλασσα.
Στην πλειοψηφία τους, με μηδενικά σωστικά μέσα, χωρίς σωσίβια, πολλές φορές χωρίς καν καύσιμα, τα σύγχρονα δουλεμπορικά εντοπίζονται άλλοτε από σκάφη και αεροσκάφη της Frontex, άλλοτε από drones και νατοϊκά πλοία, με το Λιμενικό της Κρήτης να αναλαμβάνει την ασφαλή μεταφορά των ταλαίπωρων μεταναστών στην ξηρά. Από εκεί, αστυνομικές και τοπικές αρχές ενεργοποιούνται για την προσωρινή στέγαση, μεταγωγή, καταγραφή και προώθησή των μεταναστών σε δομές φιλοξενίας στην κεντρική Ελλάδα. Πρόκειται, δηλαδή, για μια διαδικασία που επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό και προσθέτει δυσανάλογο όγκο εργασίας στις εμπλεκόμενες υπηρεσίες.
“Είναι επιτακτική η ανάγκη ενός ριζικού επανασχεδιασμού σε κυβερνητικό επίπεδο σε ότι αφορά στα νότια σύνορα της χώρας. Δεν μιλάμε μόνο για την ενίσχυση της επιχειρησιακής δράσης του Λιμενικού Σώματος στην Κρήτη με πρόσθετο ανθρώπινο δυναμικό και την αντικατάσταση των γερασμένων πλωτών μέσων. Πλέον το θέμα είναι κοινωνικό και απαιτείται επαναχάραξης της πολιτικής της χώρας στον τομέα αυτό” υπογραμμίζει στη Νέα Ματιά ο πρόεδρος της Ένωσης Προσωπικού Λιμενικού Σώματος Ανατολικής Κρήτης, Γιώργος Σφακιανάκης, ο οποίος τονίζει ότι η περίπτωση της Κρήτης δεν είναι ταυτόσημη με την κατάσταση που είχε διαμορφωθεί κατά το παρελθόν στο ανατολικό Αιγαίο και τον Έβρο.
Όπως ο ίδιος εξηγεί, στο Αιγαίο οι περιπολίες – οι οποίες έχουν ενισχυθεί, γι αυτό και έχουν ανακοπεί εκεί οι μεταναστευτικές ροές- γίνονται στην ελληνική οριογραμμή, με τους Έλληνες Λιμενικούς στην περίπτωση εντοπισμού σκάφους διακινητών να ειδοποιούν άμεσα τους Τούρκους Λιμενικούς, οι οποίοι έχουν την ευθύνη διαχείρισης του περιστατικού, καθώς πρόκειται για τα δικά τους χωρικά ύδατα.
Στην περίπτωση, ωστόσο, του θαλάσσιου χώρου νότια της Κρήτης και του Λιβυκού Πελάγους, καθώς μιλάμε για διεθνή χωρικά ύδατα, το Ελληνικό Λιμενικό Σώμα έχει την αποκλειστική ευθύνη διαχείρισης των αντίστοιχων περιστατικών, βάσει των διεθνών κανονισμών. “Συνάδελφοί μας έχουν κληθεί σε διαδοχικά περιστατικά, με αποτέλεσμα να εκτελούν πολύωρες και συνεχόμενες αποστολές, μιας και τα ίδια πληρώματα στους Λιμενικούς Σταθμούς της Παλιόχωρας και της Αγίας Γαλήνης, επιχειρούν σε όλα τα περιστατικά, με μονά πληρώματα, δηλαδή χωρίς αντικαταστάτες“, σημειώνει στη Νέα Ματιά ο πρόεδρος της Ένωσης Προσωπικού Λιμενικού Σώματος Δυτικής Κρήτης Βασίλης Κατσικανδαράκης και αναρωτιέται “Με τί σωματικές και ψυχικές αντοχές θα εξακολουθούν να εργάζονται οι συνάδελφοί μας; Το προηγούμενο σαββατοκύριακο ανταποκριθήκαμε σε 4 περιστατικά στις νότιες ακτές της Κρήτης και ενώ οι υπηρεσίες μας είναι κατά 50% υποστελεχωμένες.” Όπως ο ίδιος προσθέτει “Λύση στο πρόβλημα θα έδινε η αλλαγή κατηγορίας από την 4η στην 3η των υπηρεσίων Αγίας Γαλήνης, Παλαιόχωρας και Χώρας Σφακίων, ώστε να μπορούν να στελεχωθούν από νέο προσωπικό“.
Τι ζητούν οι Λιμενικοί της Κρήτης
Με αλεπάλληλες επιστολές τους προς τα αρμόδια υπουργεία και με ανακοινώσεις οι δύο Ενώσεις Προσωπικού Λιμενικού Σώματος της Κρήτης, κρούουν το καμπανάκι για την αναγκαιότητα αντικατάστασης των επιχειρησιακών μέσων. Για παράδειγμα, στην βόρεια Κρήτη επιχειρεί σκάφος ηλικίας 46 ετών, το οποίο εκτελεί και υπηρεσία στο ανατολικό Αιγαίο. Η ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού αποτελεί, επίσης, αναγκαιότητα. Στην Ιεράπετρα η υποστελέχωση αγγίζει το 60%, ενώ χαρακτηριστικό είναι ότι τα λιμενικά σκάφη στην Κρήτη λειτουργούν με μονά πληρώματα, την ίδια ώρα που τα σκάφη στο Ανατολικό Αιγαίο έχουν τριπλά πληρώματα.
Επίσης, πάγιο αίτημα είναι η επανίδρυση του Λιμενικού Σταθμού στο Καστρί Βιάννου, καθώς στην ακτογραμμή από το Λιμεναρχείο Ιεράπετρας έως τον Λιμενικό Σταθμό στους Καλούς λιμένες, δηλαδή για μια ακτογραμμή 70 ναυτικών μιλίων, δεν υπάρχει ενδιάμεσος σταθμός.
